CASA DA PENA (I)

A parroquia de Carmoega aséntase nun fermoso e recollido val que se estende a ambos lados do Arnego. A terra é arxilosa e farturenta de seu. Pródiga en froitos e colleitas. A vexetación, feraz, destaca pola presenza das sobreiras que lle imprimen carácter. A fauna silvestre, máis numerosa antano, aínda conta co falcón peregrino e coa garza real coma símbolos. Os voitres outearon o val durante séculos desde a Pena Grande e déronlle nome á Vultureira, en cuxos riscos aniñaban.

Presidindo o val desde a cima, a Casa da Pena, con pasado fidalgo e muros brasonados, láiase do abandono e agarda pola man que a rescate e lle devolva o pretérito esplendor.

Segundo se baixa desde Brántega a Carmoega, o Pazo da Pena é a primeira casa que se atopa á dereita. Un portalón con arco de medio punto, no que as dovelas centrais aparecen planas, dá acceso ás construcións do pazo. A portada coróase cunha cornixa de perfil composto e tres ameas. Á beira do portalón, un ciprés centenario marca na paisaxe a fidalguía da casa.

As diversas dependencias organízanse arredor dun curral-patio onde aflora intermitentemente no chan a rocha esquistosa, a cal lle dá nome á Casa.

Ao fondo está o edificio principal, de dous andares, con corredor orientado ao leste. A solaina foi cegada na fachada sur.

A casa-cociña (foto de abaixo), os fornos , o lagar, as casas dos caseiros, un alpendre desde o que se accede á eira compoñen o total dos edificios.

O edificio data dos últimos anos do século XV e vese que experimentou algúns engadidos e reformas posteriores.

Os veciños do couto de Carmoega dependeron desta casa ata ben entrado o século XIX.

Na actualidade a casa está abandonada desde que morreu Ovidio Barral Sobrado, o seu último morador e pai do meu amigo Marcial Barral Vázquez.

O lagar, no extremo norte, mira cara o xardín en abandono. Unha muralla perimetral, danada nalgún punto, circunda casa e finca anexa.