O TESOURO DE AGOLADA

Nunha das vitrinas do Museo de Pontevedra, compartindo protagonismo co gran tesouro de Caldas de Reis, encóntranse estas xoias áureas da foto: dous brazaletes e un colarín. O conxunto denomínase o Tesouro de Agolada. A documentación existente afirma que foi encontrado nunha mámoa do Campo de Xastre (a medio camiño entre a vila de Agolada e Ferreiroa). A mámoa foi arrasada e do túmulo non queda máis que o lugar que moitos saben sinalar con precisión (na foto pequena estaría no curutiño onde hai un poste do tendido eléctrico).
O achado sitúase arredor de 1920. Neses anos estaban a executarse as obras de construción da estrada entre Lalín e O Marco (no límite provincial con Lugo). Dise do construtor da estrada, o Sr. Cachafeiro, que ordenaba aos seus obreiros expoliar as mámoas que encontraba na inmediacións da estrada. E hoxe pódese constatar que todas as que quedan presentan cráter de violación. Esta mámoa de Campo de Xastre encontrábase a 800 metros da devandita estrada. A procedencia do tesouro aínda non está o suficientemente clara. Hai voces que afirman que este tesouro apareceu no castro de Goiás (Lalín), tamén preto da citada estrada, e que se pretendeu distraer a atención cara unha mámoa de Agolada para non invitar aos buscadores furtivos de tesouros a escavar no recinto castrexo.
Este tesouro está composto por un conxunto de xoias, datadas probablemente no Bronce inicial ou Bronce Antigo (1700-1600 a.C.) e crese que formaban parte dun enxoval funerario.
O conxunto ten varios paralelos en Galicia, pero fóra de Galicia só se teñen atopado obxectos semellantes na Bretaña francesa, feito que é interpretado como unha testemuña das relacións atlánticas entre os poboadores do territorio galego e os da Bretaña francesa nos inicios da Idade do Bronce, sendo tamén interpretados como a expresión dunha sociedade xerarquizada.
O colar é unha delgada lámina rectangular con estreitamentos cara aos extremos. Mide 40 cm de lonxitude e 7,6 de ancho no centro onde alcanza a maior anchura e se decora con dezaoito cortes horizontais resultando dezanove canas limitadas por outras tres canas verticais feitas con buril. Nos extremos presenta pestanas dobradas para o seu enganche.
Os brazaletes son subcilíndricos, macizos, con forma de curva elíptica, lisos e abertos, que rematan en dous botóns planos. O seu diámentro máximo é de 9 cm e pesan entre 300 e 400 gramos.
Entre a bibliografía que versa sobre este achado, destaca:
LÓPEZ CUEVILLAS, FLORENTINO ''El tesoro de Golada''. El Museo de Pontevedra (tomo 1, pp57-60).